ساکولنتها گلهایی خاص و شگفتانگیز هستند که با رنگها و شکلهای مختلف برای هر سلیقه پاسخی دارند. این گیاهان درخشان با برگهای چاق و خاص خود برای باغبانان جذابیت زیادی دارند. این گیاهان آب زیادی در برگهای خاص و گوشتی خود ذخیره میکنند و تفاوت زیادی با کاکتوسها دارند.
ساکولنتها در عین کوچکی بسیار مقاوم هستند. آنان به نور علاقه زیادی دارند و حتی میتوانند از نور مستقیم خورشید نیز استفاده کنند. ساکولنتها نسبت به کم آبی سازگار هستند و در واقع خیس بودن خاک را نمیپسندند. بنابراین نباید در آبیاری آنها زیادهروی کرد. برای تکثیر ساکولنت میتوان از برشهای گیان سالم بهره برد. در کل ساکولنتها به دلیل سازگاری، اندازه مناسب و زیبایی، مورد توجه قرار میگیرند و به عنوان گیاهان آپارتمانی مورد توجه هستند.
گونههای مختلف ساکولنت
ساکولنتهای به طور عمده گیاهان گوشتی هستند که با ذخیره آب در ساقه و برگ میتوانند در برابر خشکی تاب آورند. برخی گونههای آن برای منزل مناسبتر از سایر گونهها هستند. از میان گونههای مختلف هوارتیا، سدوم و سمپرویم را راحتتر میتوان در گلفروشیها یافت.
- هوارتیا (Haworthia)
این نوع از ساکولنتها جسهای کوچک دارند. آنان برگهای مرتب و الگوهای جذابی روی برگها دارند. ساکولنتها بومی خاورمیانه و آفریقا هستند و در میان کلکسیونرها محبوبیت زیادی دارند. ساکولنت هوارتیا انواع مختلف هاورتیا گورخری (zebra haworthia)، هاورتیا شیشهای (Haworthia cooperi)، هاورتیا عنکبوتی (Haworthia limifolia)، هاورتیا دانه برفی، آلبینو و لیموفیلیا را دارا است. با فراهم کردن نور زیاد و آبیار کم میتوانید به خوبی از این گیاه مراقبت کنید.
- سدوم (sedum)
سدومها گونههایی از ساکولنت با برگهای گوشتی و آبدار هستند که از نیمکره شمالی زمین به سایر نقاط منتقل شدهاند. ساکولنتهای سدوم گیاهان یک ساله، چند ساله، خزنده و بوتهای هستند. اندازه این گیاهان میتواند از چند سانتیمتر تا چند متر متفاوت باشد. این ساکولنتها در هوای خنک قرمز رنگ و در هوای گرم سبز رنگ میشوند. از انواع سدومها میتوان به سدوم مورگانیانوم، سدوم دم اسبی (Sedummorganianum)، سدوم عروسکی، سدوم سنگی، سدوم شکوفهای (Sedum spp)، سدوم سپوریوم، سدوم شکلاتی (Sedum rubrotinctum)، سدوم مینیاتوری و ... اشاره کرد.
- آئونیوم
گل آئونیوم، ناز بشقابی یا گل بشقابی گیاهی همیشه سبز است که معمولا گونه های آن ساقه کوتاه یا بدون ساقه هستند. با بزرگ شدن، رشد گیاه و ریزش برگهای پایین گیاه برخی واریتهها میریزد و کمکم گیاه ارتفاع میگیرد. برگهای این گونه از ساکولنت میتوانند سبز کم رنگ تا بنفش بسیار تیره متغیر باشد. این گیاه در شرایط مناسب به گل مینشیند. آئونیوم کیوی، بشقابی و ابلق از انواع این گل هستند.
- اچوریا (Echeveria)
این گل با مقاومت بالا در مقابل تغییرات محیط مناسب آپارتمان است. این گونه از ساکولنت رشد کم، پایههای کوتاه و برگهای کشیده، پهن، قاشقی یا مثلثی دارد. این گونه از ساکولنت انواع مختلفی دارد که می توان به مروارید نورنبرگ (Echeveria Perle von Nurnberg)، اچوریا نقاشی شده (Echeverianodulosa)، اچوریا پرنده، گلوله برفی مکزیکی، نئون شکن، تیپی، اچوریا نامرئی و روح اشاره کرد.
- سمپرویوم (Sempervivum)
سمپرویوم ساکولنتهایی هستند مشابه گل رز در رنگهای مختلف که نسبت به گرما و سرما مقاوم هستند. این ساکولنتها را گیاهان همیشه زنده نیز مینامند. نمونههایی از این ساکولنت عبارتند از معروفترین گونههای خانواده ساکولنت سمپرویوم که عبارتند از سمپرویوم لب ماتیکی (Sempervivum tectorum)، سمپرویوم ساقعروس (Sempervivum montanum)، سمپرویوم عنکبوتی یا (Sempervivum arachnoideum).
روش مراقبت و پرورش ساکولنت
به طور کلی ساکولنتها به نور زیادی نیاز دارند. چیزی در حدود ۳ تا ۶ ساعت نور خورشید برای آنان لازم است. بهترین مکان برای آنان پشت پنجرههای جنوبی یا شرقی است. ساکولنتهای رنگی حتی به نور بیشتری نیز نیاز دارند.
به طور کلی برای آبیاری ساکولنتها صبر کنید تا خاک خشک شود. آبیاری زیاد سبب پوسیدگی ریشه ساکولنت میشود. با توجه به این که ساکولنتها هوای سرد یا گرم را تحمل میکنند بهتر است که قبل از انتخاب هر گونه از ساکولنت در مورد دمای دقیق مناسب آن تحقیق کنید.
مشکلات و آفت های ساکولنت
ساکولنتها گیاهان مقاومی هستند، اما گاهی اوقات ممکن است دچار مشکل شوند. از آفتهای ساکولنت میتوان به شته سفید، حشرات کوچک و عنکبوتهای ریز اشاره کرد. شتهها و حشرات سفید شیره این گیاه را میمکند. برای از بین بردن شتهها میتوانید از دستمال نخی مرطوبشده با آب و صابون ملایم یا الکل استفاده کنید. همچنین میتوانید از سمهای مخصوص شته نیز استفاده کنید. عنکبوتهای ریز زیر برگها پنهان میشوند و با ترشح تار روی برگها سبب مرگ برگ میشوند. برای مقابله با این عنکبوتها باید از سمهای مخصوص استفاد کرد.
از میان مشکلات ساکولنت آبیاری بیش از حد رایجترین مشکل است. آبیاری بیش از حد ریشه را میپوساند و گیاه را از بین میبرد. بنابراین تنها زمانی که گیاه تشنه است و خاک خشک دارد آن را آبیاری کنید.
نور کم سبب کشیده شدن ساقه و برگ میشود. در مقابل نور زیاد نیز برگها را میسوزاند. کمبود مواد مغذی نیز سبب زرد شدن برگها میشود. برای پیشگیری از این مشکلات به آبیاری و مکان ساکولنت توجه کنید. آبیاری کمتر از حد معمول باعث چروک شدن و زرد شدن برگها میشود. برای جلوگیری از این بیماری باید ساکولنتها را بهطور منظم آبیاری کنید.
کاشت و تکثیر ساکولنت
مهمترین نکته در کاشت و پرورش ساکولنت انتخاب گلدانی با زهکشی مناسب است که آب را به سادگی عبور دهد. خاک کاکتوس، پیت ماس و سنگ ریزه مخلوط مناسبی برای ساکولنت است. گلدانی انتخاب کنید که ریشه گیاه را در خود جای دهد و تنگ یا بزرگ نباشد. زیرا گلدان بزرگ با نگه داشتن آب سبب پوسیدگی ریشه میشود.
بیشتر ساکولنتها به راحتی تکثیر میشوند. روشهای مختلفی برای تکثیر ساکولنت وجود دارد، اما رایجترین روشها عبارتند از:
- قلمه زدن ساقه
برای این کار، ساقهای سالم و بدون آفت را به طول حدود 2 سانتیمتر از گیاه جدا کنید، ساقه را در خاکی با زهکشی خوب بکارید و پس از ریشهزایی آن را به گلدان مناسب منتقل کنید.
- جدا کردن ریشه
گیاه را از خاک بیرون آورید و پس از جدا کردن ریشههای در هم پیچیده از یکدیگر، هر قسمت را در گلدان جدیدی بکارید.
- استفاده از پاجوش
گیاهان کوچکی که در اطراف گیاه اصلی رشد میکنند را پاجوش مینامند. برای تکثیر با پاجوش آن را از گیاه مادر جدا کرده و در گلدان جدیدی بکارید.