از آنجایی که گیاهان دارویی در درمان بسیاری از بیماری‌ها نقش موثری دارند، شناخت ویژگی‌ها و خواص آن‌ها می‌تواند در شیوه مصرف درستشان به شما کمک کند. زنیان یکی از گیاهان دارویی با خواص درمانی شگفت‌انگیز است که می‌تواند به راحتی جایگزین داروهای شیمیایی باشد. این رستنی در زمینه‌های مختلف از جمله آشپزی، پزشکی و عطرسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر می‌خواهید بدانید که نام دیگر زنیان چیست و چه خواصی دارد، در این مطلب از دانشنامه گلخانه با ما همراه باشید.
زنیان برای چی خوبه
زنیان (Trachyspermum) از گروه چتریان است و به دسته نباتات گل‌دار تعلق دارد. از این گیاه به عنوان ماده اصلی و اسانس در ساخت نوشیدنی کوکاکولا استفاده می‌کنند. زنیان به نام‌های دیگری از جمله نانخواه و ننه حلوا شناخته می‌شود. همچنین مردم سیستان به این رستنی اجغون می‌گویند.
این گیاه دارویی سرشار از فیبر، کربوهیدرات، پروتئین، چربی و مواد معدنی دیگر است. به همین دلیل، زنیان دارای خواص متعددی از جمله آنتی اکسیدان، کاهنده فشار خون، ضد تب، ضد میکروب، ضد نفخ، ضد آسم، قاعده آور، مسهل کننده و غیره است. این علف حاوی مواد ضد میکروبی مانند سالمونلا تیفوزا، میکروسپوروم و اشریشیا کلی است. در ادامه بیشتر درباره این مطلب صحبت خواهیم کرد که زنیان برای چه چیزی خوب است.
- تنظیم سطح کلسترول خون: مصرف دانه‌های زنیان نه تنها کلسترول بد را کاهش می‌دهد، بلکه سطح کلسترول خوب خون را نیز افزایش می‌دهد.
- کنترل فشار خون: تیمول موجود در این علف از ورود کلسیم به سلول‌های قلب و دیواره‌های رگ‌ها جلوگیری کرده و به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
- کمک به هضم غذا و مشکلات شکم: دانه‌های زنیان با افزایش ترشحات روده می‌توانند سلامت هاضمه را بهبود ببخشند. مصرف این گیاه به همراه کمی نمک و آب گرم برای کاهش دل درد و هضم بسیار مفید است. همچنین اگر از بی اشتهایی رنج می‌برید، یک قاشق چایخوری از این گیاه را به همراه غذا بخورید.
- درمان التهاب: ترکیبات زنیان مانند ترپن، استرول و گلیکوزیدها اثرات ضد التهابی دارند و در تسکین درد مفاصل موثر هستند. البته باید تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
- درمان سرفه و سرماخوردگی: بر طبق نتایج بدست آمده از مطالعات، دانه‌های زنیان بیشتر از داروهای کدئین برای درمان سرفه و سرماخوردگی مفید هستند. این گیاه باعث می‌شود که جریان هوای بیشتری به شش‌های افراد مبتلا به تنگی نفس برسد.
خواص گیاه زنیان: فواید، کاربردها و تأثیرات آن بر سلامت
در این بخش به معرفی خواص دیگر گیاه زنیان می‌پردازیم. همچنین لازم به ذکر است که این سری از نباتات اسامی دیگری همچون انیسون بری، کمون حبشی، اجوان و اسپری کای دارند.
- خاصیت پاکسازی رحم
برای اینکه از خواص زنیان برای رحم بهره‌مند شوید، باید دانه‌های آن را با دانه‌های رازیانه مخلوط کنید. این مخلوط برای پاکسازی رحم و رفع بوی نامطبوع آن مفید است. همچنین مصرف این علف نامنظمی در قاعدگی را برطرف می‌سازد. یک قاشق چایخوری زنیان را با یک لیتر آب مخلوط کرده و 5 دقیقه آن را بجوشانید. مصرف هر روز این ترکیب نتایج اثربخشی را به همراه دارد.
- رفع مشکلات کلیوی
دانه دارویی زنیان در رفع مشکلات کلیوی بسیار موثر است. در طب سنتی از گیاه برای درمان سنگ کلیه و کاهش دردهای ناشی از اختلالات کلیوی استفاده می‌شود. همچنین دانه‌های زنیان مانع از رسوب املاح کلسیم در بدن شده و خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می‌دهند.
- کنترل کبد چرب
در طب سنتی از بذر زنیان به عنوان تقویت کننده کبد استفاده می‌کنند؛ چرا که این گیاه برای درمان عملکرد نامناسب کبد و کلیه مفید است. در واقع این علف در معالجه بیماری کبد چرب غیر الکلی تاثیر قابل ملاحظه‌ای دارد.
- حفظ سلامت و زیبایی پوست صورت
زنیان به خاطر خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی برای پوست صورت نیز مفید است و می‌تواند به درمان آکنه و جوش صورت کمک کند. این گیاه در درمان اگزما، جوش و خارش ناشی از آن نیز موثر است.
- کاهش وزن
دانه‌های زنیان مقدار زیادی فیبر دارند. این ماده باعث افزایش سوخت و ساز بدن شده و با کاهش اشتها از پرخوری جلوگیری می‌کنند. همچنین دانه‌های این رستنی ملین بوده و باعث بهبود حرکات روده می‌شوند. این ویژگی در کاهش وزن موثر است. زنیان معده را نیز تقویت کرده و سوء هاضمه را برطرف می‌سازد و از این طریق موجب جذب بهتر مواد غذایی شده و جلوی چاقی را می‌گیرد.