در فصل بهار و با بارش باران بهاری، در کنار برخی درختان، قارچها شروع به رشد میکنند. هر کدام از این قارچها به شکلها و رنگهای متفاوتی هستند. به همین خاطر ممکن است به دلیل عدم آگاهی درمورد نشانههای قارچها، قارچ خوراکی را با قارچ سمی اشتباه بگیرید. پس آشنایی با شکل و رنگ قارچهای سمی، شما را در امر تشخیص نوع قارچها یاری میکند. به همین سبب در این مقاله به بررسی ویژگیهای قارچهای سمی و نحوهی تشخیص آنها از قارچ خوراکی میپردازیم. اگر قصد آشنایی با قارچهای سمی را دارید، با ما همراه باشید.
نحوه تشخیص قارچ سمّی و خوراکی
تشخیص قارچهای سمی با خوراکی به خصوص در ابتدای رویش قارچها، بسیار سخت است. هزاران گونه قارچ در طبیعت وجود دارد که 2500 گونه از آنها از نوع سمی هستند. به طور حتم نمیتوان تمام ویژگیهای آن 2500 گونه را برای تشخیص قارچ سمی از خوراکی به یاد داشت. در ادامه به شرح چند مورد از ویژگیهای برخی قارچهای سمی میپردازیم.
یکی از راههای تشخیص بسیار آسان این دو نوع از یکدیگر این است که قارچ را برش دهید. پس از آن اگر درون قارچ سفت و توپر بود، آن قارچ دکمهای و خوراکی است. اگر درون قارچ یک تیغه مشاهده کردید، مطمئن باشید قارچ در دست شما، سمی است. احتمالاً نوع آن هم آمانیتا میباشد. البته همهی قارچهای آمانیتا سمی نیستند؛ اما در برخی از آنها سم بسیار قوی به نام آمینیتین قرار دارد. آمینیتین را مهلکترین سم قارچ میدانند. این سم در قارچ کلاهک مرگ و در قارچ فرشتهی ویرانگر نیز یافت میشود.
از روشهای دیگر برای تشخیص قارچ سمی این است که برخی قارچهای سمی کلاهک قرمزرنگ دارند. اگر در طبیعت به قارچی برخوردید که کلاهک آن قرمزرنگ بود، بهتر است اصلاً آن را لمس هم نکنید. قارچهایی با کلاهک قرمز معمولاً از همان دستهی قارچهای Amanita هستند. بهتر است بدانید این قارچ اثرات مواد روانگردان را هم دارد. به همین دلیل بر روی اعصاب و مغز مصرفکننده اثرگذار است.
برخی دیگر از قارچهای سمی به نام گالرینا مارگینا هستند. کلاهک این نوع قارچ محدب و خمشده به سمت پایین است. رنگ کلاهک نیز زرد و یا قهوهای است. این قارچ هم در دستهی قارچهای سمی قرار میگیرد. قارچ آمانیتا فالوئیدس هم یک قارچ سمی محسوب میشود. این قارچ را فرشتهی ویرانگر نامگذاری کردهاند. دلیل این نامگذاری شباهت بسیار آن به قارچهای خوراکی است.
بهتر است اصلاً به سراغ قارچهایی به رنگ سیاه و زرد نروید. این رنگها اغلب رنگ قارچهای سمی هستند. اگر قارچی لزج بود و یا بوی نامطبوعی هم داشت، حتماً سمی است. پس حواستان به بوی قارچ هم باشد. یکی از ابزاری که میتوان با آن نوع قارچ را تشخیص داد، نقره است. با قراردادن نقره در هنگام پخت قارچ سمی، نقره به رنگ سیاه تغییر رنگ میدهد. دلیل این امر این است که گوگرد در قارچهای سمی این تغییر رنگ را ایجاد میکند. فلسهای روی کلاهک قارچ هم خبر از سمی بودن آن میدهند. پس با دقت کلاهک قارچ را بررسی کنید.
از راههای دیگر تشخیص قارچ سمی که البته یک روش خانگی است، تشخیص قارچ با شیر است. این روش به این صورت است که اگر قارچ سمی را در شیر در حال جوشیدن بیندازید، شیر دچار بریدگی میشود. البته همانطور که گفتیم این روش خانگی است و پشتوانهی علمی و معتبری ندارد.
در نهایت بهترین روش تشخیص قارچ سمی از خوراکی، بررسی آن در آزمایشگاه است. اگر در باغچهتان و یا طبیعت با قارچی برخورد کردید، برای تشخیص سمی بودن آن، آن را به آزمایشگاه ببرید.
تشخیص قارچ سمی با نمک
یکی از روشهای معروف برای تشخیص قارچهای سمی از خوراکی، استفاده از نمک است.
از قدیم معروف بوده است که با قراردادن قارچ سمی در آب نمک و یا آب جوش، خاصیت سمی بودن قارچ از بین میرود. البته بهتر است بگوییم این مطلب احتمالاً فقط برای قارچهایی با درجهی سم پایین درست است؛ ولی برای یک قارچ با سم کشنده، خیر!